Đau
vai gáy
Hội
chứng đau vai gáy (shoulder-neck strain syndrome) là một chứng
bệnh
thường gặp đến nỗi có lẽ không một ai trong số
chúng ta không từng bị
phiền
toái bởi nó ít nhất một lần trong cuộc đời. Hội
chứng này có thể gặp ở
mọi
lứa tuổi nhưng hay gặp nhất là tuổi trung niên, đặc
biệt với những người
làm
việc công sở phải ngồi nhiều.
Hội
chứng đau vai gáy thông thường không có gì nguy hiểm,
song có
thể
gây ra nhiều lo lắng, khó chịu cho người bệnh và làm
giảm chất lượng
cuộc
sống. Chỉ cần người bệnh hiểu rõ và tuân thủ nghiêm
túc chỉ dẫn của
thầy
thuốc thì chứng bệnh này không hề khó chữa trị chút
nào.
Có
rất nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến hội chứng đau
vai gáy. Các
nguyên
nhân thông thường nhất có thể kể đến như ngồi làm
việc sai tư thế
trong
thời gian dài, kẹp điện thoại vào vai vừa nghe vừa ghi
chép, ngồi làm
việc
liên tục với máy tính, sai tư thế khi lái ôtô, gối
đầu, ngủ tựa đầu lên ghế,
nằm
xem tivi...
Ngồi
trước quạt, máy lạnh lâu, dầm mưa dãi nắng lâu, gội
đầu, tắm
rửa
ban đêm làm giảm sự cung cấp oxy cho các tế bào cơ, gây
thiếu máu cục
bộ
ở các cơ cũng dẫn đến hội chứng đau vai gáy. Ngoài
ra, hội chứng đau
vai
gáy còn có thể do các nguyên nhân bệnh lý như: thoái hóa
cột sống cổ,
thoát
vị đĩa đệm cột sống cổ, vẹo cổ bẩm sinh, dị tật,
viêm, chấn thương
vùng
cổ. Đôi khi có những trường hợp hội chứng đau vai
gáy xuất hiện tự
phát
mà không có nguyên nhân rõ rệt.
Bệnh
có thể tăng, giảm
Các
biểu hiện của hội chứng đau vai gáy thường gặp nhất
là đau âm ỉ
hoặc
dữ dội ở vùng cổ, gáy, cảm giác nhức nhối khó chịu,
có khi đau nhói
như
điện giật. Đau có thể lan lên mang tai, thái dương hoặc
lan xuống vai,
cánh
tay. Nhưng khác với bệnh viêm quanh khớp vai, người bệnh
bị đau vai
gáy
không bị hạn chế vận động khớp. Một số trường
hợp có thể kèm theo co
cứng
cơ, tê ở cánh tay, cẳng tay, bàn ngón tay hoặc nặng hơn
là yếu liệt cơ,
teo
cơ.
Có
thể có các điểm đau khi ấn vào các gai sau và cạnh cột
sống cổ
kèm
hạn chế vận động cột sống cổ. Đau có thể xuất
hiện tự phát hoặc sau
khi
lao động nặng, mệt mỏi, căng thẳng, nhiễm lạnh. Đau
có thể cấp tính
(xuất
hiện đột ngột) hoặc mãn tính (âm ỉ, kéo dài). Đau
thường có tính chất
cơ
học: tăng khi đứng, đi, ngồi lâu, ho, hắt hơi, vận
động cột sống cổ; giảm
khi
nghỉ ngơi. Đau cũng có thể tăng khi thời tiết thay đổi.
Để chẩn đoán
nguyên
nhân, người bệnh cần được thăm khám lâm sàng. Các
phương tiện
hỗ
trợ chẩn đoán bao gồm chụp X-quang cột sống cổ, đo
điện cơ và chụp
cộng
hưởng từ (MRI) cột sống cổ.
Các
thuốc thường dùng trong điều trị hội chứng đau vai
gáy bao gồm
thuốc
giảm đau chống viêm, phong bế thần kinh, giãn cơ và
vitamin nhóm
B.
Ngoài ra, các phương pháp vật lý trị liệu như nhiệt
trị liệu, điện xung,
sóng
ngắn, siêu âm trị liệu, kéo dãn cột sống cổ, xoa bóp
bấm huyệt, tập vận
động
cột sống cổ cũng giúp ích rất nhiều cho việc điều
trị. Tuy nhiên, người
bệnh
cũng cần phải nhớ rằng không được xoa bóp bấm huyệt
hoặc tập vận
động
trong giai đoạn cấp tính. Một số trường hợp người
bệnh cần được điều
trị
bằng phẫu thuật: thoát vị đĩa đệm, trượt đốt
sống, vẹo cột sống...
Phòng
bệnh hơn chữa bệnh
Để
phòng bệnh tái phát, người bệnh cần chú ý không làm
việc quá lâu
tại
bàn giấy, đặc biệt với máy vi tính, cứ mỗi 30 phút
nên dừng lại để thực
hiện
các động tác vận động cột sống cổ, vai và tay. Cần
giữ cổ luôn thẳng,
tránh
sai tư thế khi ngồi học, đọc sách hoặc đánh máy,
không cúi gập cổ quá
lâu.
Không nằm gối đầu cao để đọc sách hay xem tivi sẽ
làm sai tư thế của
cột
sống cổ. Khi ngủ chỉ gối đầu cao khoảng 10cm. Không
bẻ cổ kêu răng
rắc,
nhiều người có thói quen khi mỏi cổ thường bẻ cổ,
lắc cổ cho kêu và tin
rằng
làm như thế sẽ hết mỏi nhưng thực tế lại gây tác
dụng hoàn toàn trái
ngược,
bởi nếu đĩa đệm đã bị thoái hóa gây mỏi cổ, khi
bẻ hoặc vặn sẽ tạo
đà
cho đĩa đệm thoát vị ra ngoài và làm bệnh thêm trầm
trọng.
Nhiều
cô thư ký có thói quen kẹp điện thoại vào cổ. Lời
khuyên của
bác
sĩ là nghe điện thoại nên cầm ở tay, nếu có chỗ gác
tay sẽ giảm bớt độ
căng
các cơ ở cổ và bả vai. Khi lái ôtô, môtô cần ngồi
đúng tư thế, tránh ngả
người
quá mức ra trước hoặc ra sau. Khi xem tivi nên tựa lưng
vào đệm, đầu
hơi
ngửa ra sau thành ghế, cổ tựa vào một điểm phù hợp
với độ cong sinh lý
của
cổ.
Cuối
cùng, người bệnh nên thường xuyên tập luyện thể dục
thể thao
hoặc
tối thiểu là tập thể dục giữa giờ, áp dụng các
động tác trong bài tập vận
động
cột sống cổ để tăng khả năng chịu đựng, tăng sức
dẻo dai của hệ thống
gân
cơ, dây chằng quanh cột sống.