Nhận
biết hội chứng vai gáy, bàn tay, ngón tay
Đau
vai gáy, bàn tay và ngón tay là hội chứng bao gồm nhiều
triệu chứng khác nhau gặp ở người trưởng
thành nhưng ở người cao tuổi (NCT) chiếm một tỷ lệ
đáng kể. Việc phát hiện và điều trị sớm cũng như
áp dụng các biện pháp phòng hội chứng này là việc làm
rất cần thiết.
Nguyên
nhân của hội chứng vai gáy
Hội
chứng đau vai gáy, bàn tay, ngón tay có liên quan mật thiết
với hiện tượng rối loạn vận mạch và thần kinh cánh
tay. Hệ thống vận mạch của chi trên
chạy
từ nách xuống tận cùng các đầu ngón tay và tập trung
chủ yếu là vùng nách và lòng bàn tay. Khi hệ thống này
bị rối loạn do xơ cứng mạch máu, tắc mạch hoặc bán
tắc mạch máu làm cho máu khó lưu thông sẽ gây nên hiện
tượng phù nề, nhất là vùng nách và gan bàn tay - nơi
tập trung nhiều mao mạch nhất. Ngoài ra, các rễ thần
kinh xuất phát từ các khe khớp của đốt sống cổ, nếu
bị chấn thương (hoặc do thoái hoá đốt sống cổ hoặc
do chấn thương cơ học hoặc cả hai) cũng làm rối loạn
cảm giác và gây nên hội chứng tê bì vai gáy, bàn tay,
ngón tay.
Biểu
hiện điển hình của hội chứng vai gáy là đau và tê
bì. Khớp vai đau nhiều ở giai đoạn đầu, đau nhức
buốt nhưng cơn đau ngắn. Khi bệnh đã kéo dài nhiều
ngày, nhiều tháng thì cơn đau kéo dài lâu hơn, nhất là
khi khớp vai đã bị xơ hoá, cứng khớp làm hạn chế vận
động hoặc vận động rất khó khăn. Bàn tay và ngón tay
có thể bị sưng nề do máu không lưu thông được. Sưng
nề xảy ra ở mu bàn tay và các khớp bàn tay, khớp ngón
tay. Phát hiện sưng nề có thể nhìn thấy mu bàn tay sưng
lên, mất hết các nếp nhăn (thấy rõ ở NCT do tế bào
da của họ đã và đang bị thoái hoá).
Phát
hiện sưng nề của mu bàn tay: cũng có thể dùng ngón tay
cái ấn nhẹ vào mu bàn tay mà phía dưới chỗ ấn có nền
xương cứng sẽ thấy da bị lõm. Lõm nhiều hay ít còn
tùy thuộc vào mức độ sưng nề của từng người bệnh.
Người bệnh cũng luôn có cảm giác bàn tay hơi nặng và
nhất là đau tự nhiên hoặc khi cử động. Hội chứng
vai gáy, bàn tay, ngón tay còn biểu hiện tê bì, rõ rệt
nhất là các ngón tay, đặc biệt là ngón tay trỏ, ngón
giữa.
Nguyên
tắc điều trị hội chứng vai gáy
Khi
nghi mắc hội chứng vai, gáy, bàn tay, ngón tay, nên đi
khám càng sớm càng tốt, nhất là khám chuyên khoa xương
khớp để được chẩn đoán, điều trị và tư vấn kịp
thời. Hằng ngày, nên tập luyện vận động các khớp
vai, bàn tay, ngón tay. Cần tập các động tác giơ cao cánh
tay lên quá đầu, làm như vậy nhiều lần trong mỗi lần
tập và trong ngày nên tập vài ba lần. Làm như vậy để
cho máu dễ dàng lưu thông về tim, tránh ứ đọng ở chi,
đặc biệt là nách và gan bàn tay gây chèn ép, phù nề.
Người bệnh cũng nên tập động tác quay cánh tay, quay
nhẹ nhàng, không nóng vội, lần đầu tập nên quay một
số vòng để thích ứng dần dần, sau đó tăng dần. Mỗi
ngày tập vài ba lần, mỗi lần khoảng 10 phút. Để tránh
hiện tượng
phù
nề, người bệnh có thể dùng một số loại băng chun y
tế quấn các ngón tay hoặc bàn tay để ép nhẹ nhàng cho
máu lưu thông, không được quấn băng chun chặt quá sẽ
phản tác dụng. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể tự
xoa bóp các khớp bàn tay, ngón tay hoặc được sự hỗ
trợ của điều dưỡng viên hay người nhà để xoa bóp
khớp vai cũng như các khớp bàn tay, ngón tay. Bên cạnh
tập luyện thì vấn đề dinh dưỡng cũng như thoải mái
tinh thần là rất cần thiết. Người bệnh cần ăn uống
đủ chất, rau, quả để tăng cường các loại sinh tố.
Cũng nên ăn cá, nhất là các loại cá nhỏ được nấu
nhừ để NCT có thể ăn được cả xương làm tăng lượng
canxi trong mỗi bữa ăn. Việc tập luyện cũng như dinh
dưỡng hợp lý đối với những NCT chưa bị hội chứng
đau vai gáy, bàn tay, ngón tay cũng rất cần thiết bởi vì
với NCT, sức đề kháng cũng như mọi chức năng của cơ
thể giảm đi. Tập vận động cánh tay, khớp vai, bàn
tay, ngón tay cũng như tập vận động đốt sống cổ đều
đặn hằng ngày có thể tránh không mắc phải hoặc hạn
chế hội chứng vai gáy, bàn tay, ngón tay ở NCT. Hậu quả
nếu không điều trị sớm:
Hội
chứng vai gáy, bàn tay, ngón tay nếu không phát hiện và
điều trị sớm, tích cực thì hậu quả có thể gây
cứng
khớp, dính dây chằng gây đau đớn mỗi khi vận động
và cũng có thể gây tàn phế. Ngoài ra, hội chứng vai
gáy, bàn tay, ngón tay nếu bị tổn thương thần kinh cảm
giác thì sẽ gây nên đau buốt và rối loạn cảm giác,
nhất là rối loạn cảm giác các ngón tay hoặc da bị teo
và xuất hiện hiện tượng thay đổi sắc tố da.
Nguồn internet